ภาษาพวน   

ภาษาพวนจัดอยู่ในภาตระกูลไต ภาษาพวนมีคำศัพท์บางคำที่ใกล้เคียงกับภาษาลาวและภาษาไทยภาษาพวนไม่มีตัว รควบกล้ำ เช่น ………..   ไม่มีตัว ก เป็นตัวสะกด เช่น   เชือก = เซือะ,  ศอก = เศาะ   ปาก = ปะ    ออกเสียง ซ เป็นเสียง ช  หรือ เสียง ส  เป็นเสียง ฉ  เช่น ช้าง = ซ้าง   ออกเสียง สระเอีย เป็น สระเอือ ตัวอย่างเช่น  เกลือ = เกีย   

พยัญชนะ  -  ภาษาพวนมีหน่วยเสียง 20 หน่วย คือพยัญชนะที่แตกต่างกับหน่วยเสียง ภาษาพวน จะไม่มีเสียง ช และ ฉ  (จะออกเป็น  ซ และ  ส แทน) ไม่มีเสียง ร (จะออกเสียงเป็น ฮ หรือ ล)  มีเสียง ญ  นาสิกเพิ่มขึ้น แต่เสียงพยัญชนะ ย  ก็ยังอยู่ เสียงพยัญชนะควบกล้ำ  ภาษาพวนไม่มีเสียงควบกล้ำเสียงสะกด เสียงสะกดที่ใช้แตกต่างจากเสียงสระภาษาไทย คือ เสียง ก ในคำที่ประสมด้วยสระเสียงยาว ของภาษาไทย เช่น ปาก  ออก  ตาก  เปียก ภาษาพวนจะออกเสียงสั้น และหยุดที่เส้นเสียง คือ ปะ  เอาะ  ตะ  เปียะ  เสียงสระ - สระของภาษาพวนมีสระเดี่ยว 18 เสียง สระประสม 6 เสียง (ภาษาไทยมี 5 เสียง) และที่น่าสนใจคือเสียงสระไอในภาษาไทย จะเป็นสระเออในภาษาพวน

เสียงวรรณยุกต์

1. คำเป็นมี  ก  จ  ด  ต  บ  ป  อ  เป็นพยัญชนะต้นแต่ออกเสียงตรี

2. เสียงวรรณยุกต์จัตวา  จะออกเสียงต่ำ คล้ายเสียงเอก

3. คำตาย สระเสียงสั้น ภาษาพวนจะออกเสียงสูงขึ้นหรือสูงตก แตกต่างจากภาษาไทย(http://www.rits.ac.th/service/office/art/thaipoun.html#พวนบ้านหมี่ accessed on 9/3/49)