ความสัมพันธ์ของประเพณีกับวิชาต่างๆ

ภาษา
โดยเหตุที่ประเพณีคือแบบแผนพิธีการที่ประพฤติปฏิบัติกันในสังคม  ภาษาที่ใช้ในประเพณีจึงมีความแตกต่างกันไปตามท้องถิ่น  เช่น
ภาคเหนือมีประเพณีบุญบั้งไฟ  ภาคอีสาน  มีเซิ้งบ้องไฟ
ภาคเหนือมีการสู่ขวัญ  ภาคอีสานเรียกว่าฮ้องขวัญ  ภาคกลางเรียกว่าทำขวัญ

คหกรรม
คหกรรมศาสตร์ คือวิชาซึ่งมีพื้นฐานเกี่ยวกับปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิต  ได้แก่  อาหาร  เครื่องนุ่งห่ม  รวมทั้งงานประดิษฐ์ตกแต่งต่างๆดังนั้น  คหกรรมศาสตร์จึงมีบทบาทเกี่ยวข้องกับประเพณี
อาหารและเครื่องใช้ในประเพณี
ประเพณีต่างๆเป็นวิธีการที่คนทำกำหนดขึ้น  โดยเชื่อว่าเป็นแบบแผนที่ดี  ทำเพื่อความเป็นสิริมงคล  อาหารและเครื่องใช้ที่ใช้ในงานประเพณีจึงเลือกใช้อาหารที่มีชื่อเป็นมงคล  เช่น   ประเพณีแต่งงาน  มักเลือกใช้อาหารที่มีชื่อเป็นมงคล  มีความหมายถึงความร่ำรวย  เจริญรุ่งเรือง  เช่น  ทองหยิบ  ทองหยอด  ฝอยทอง  ขนมชั้น  ขนมถ้วยฟู
ส่วนในประเพณีบางอย่างมีการทำขนม  เกี่ยวกับความเชื่อ  เช่น  ในประเพณีชิงเปรต  ใช้ขนมลา ซึ่งทำด้วยแป้งโรยเส้นบางๆ เหมือนเส้นไหม  สานกันเป็นแผ่น  หมายถึงเสื้อผ้า  ขนมกง  มีลักษณะเหมือนกงล้อ  หมายถึงรถหรือยวดยาน
ในวันสาทร  มีการกวนข้าวกระยาทิพย์  ซึ่งนำเอาพืชพันธุ์ธัญญาหารแรกได้มากวนทำเป็นขนมเพื่อนำไปถวายพระ  และแจกจ่ายให้กัน  ตามความเชื่อว่าการทำบุญควรใช้สิ่งของที่ดี  จะส่งผลให้ได้รับสิ่งดียิ่งขึ้น  ปีต่อไปจะพืชผลอุดมสมบูรณ์
ข้าวต้มลูกโยน  เป็นขนมที่จะใช้ในพิธีชักพระ  ซึ่งสมมติว่าพระพุทธเจ้าเสด็จจากดาวดึงส์  เหาะผ่านมา  จึงต้องรีบเร่งตักบาตรอย่างรวดเร็ว
นอกจากอาหารแล้ว  งานคหกรรมฯ ยังเกี่ยวข้องกับเครื่องใช้ต่างๆที่ใช้ในงานประเพณี  ซึ่งจัดทำอย่างประณีต  เช่น  การจัดพานสำหรับใช้ในโอกาสต่างๆ เช่น  พานพุ่ม  พานรดน้ำ  บายศรี ฯลฯ  โดยดอกไม้และข้าวของที่ใช้ในการจัดทำเครื่องใช้จะคำนึงถึงการใช้ชื่อที่มีความหมายในทางที่ดี  เช่น  มักใช้ดอกดาวเรือง  ดอกบานไม่รู้โรย  ใบเงิน  ใบทอง  ฯลฯ  และมีการตั้งชื่อเรียกให้มีความหมายสอดคล้องกับความเชื่อ  เช่น  การจัดทำบายศรีสำหรับเทวดาชั้นสูง  เรียกว่าบายศรีพรหม  มีสิบหกชั้น  เพราะพรหมมีสิบหกชั้น  เรียกว่าโสฬสพรหม

สังคมศึกษา
ประเพณีเป็นส่วนหนึ่งของสังคม  ดังนั้นการศึกษาวิชาสังคมศาสตร์  จึงอาจทำให้มองเห็นความสัมพัน์เกี่ยวข้องกับประเพณี  เช่น
นางนพมาศหรือท้าวศรีจุฬาลักษณ์ เป็นสนมเอกของพระมหาธรรมราชาลิไท  เป็นผู้คิดประดิษฐ์กระทงรูปดอกบัวในพิธีลอยประทีป  ทำให้มองเห็นว่า  ประเพณีลอยประทีปมีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย  และในปัจจุบัน  จังหวัดสุโขทัยก็ยังอนุรักษ์ประเพณีนี้เป็นงานใหญ่ประจำจังหวัด